AD: Don Quichotte wint van windmolens

Dontje is niet de enige die zich met hand en tand verzet tegen windmolens. ,,We constateren steeds meer weerstand tegen het volzetten van de schaarse vrije ruimte met windmolens,’’ constateert Jan Mollet van het Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) tevreden.

De eenzame windmolen op het platteland is op z’n retour, Don Quichot is aan het winnen. Energiebedrijf Eneco merkt dat vergunningprocedures steeds langer duren; concurrent Nuon richt zich – juist vanwege het draagvlak – vooral op grotere projecten, zoals op zee of langs dijken.

De moderne windmolen was ooit een sympatieke ecologische hobby van een veehouder of boer, maar groeide in twintig jaar tijd uit tot een financieel zeer lucratieve reus van meer dan honderd meter hoog. Dankzij subsidiegeld verdient een boer met gemak 60.000 euro aan twee windmolens op zijn land.

Agrariërs én energiebedrijven staan daarom in de rij om windmolens te bouwen en om bij het ministerie subsidie op te strijken. ,,En daar is niets mis mee,’’ zegt Marc Calon, voorzitter van SLOW, de stichting die landelijk de plannen voor windenergieparken begeleidt. ,,De subsidie staat open voor iedereen. Voordeel is dat we zo met gemak de doelstelling halen dat er in 2010 voor 1500 megawatt aan windenergie moet zijn.’’ Dat is voldoende om 870.000 huishoudens van elektriciteit te voorzien.

,,Die lucratieve subsidies halen echter wel het slechtste in mensen naar boven,’’ zegt Jan Mollet van het Kritisch Platform. Menig actievoerder of raadslid krijgt een advocaat of lobbyist op zijn dak. In Lopik kreeg de CDA-fractievoorzitter twee uur voor de beslissende raadsvergadering de advocaat van Eneco aan de lijn; het CDA stemde vervolgens in met de komst van drie molens. ,,Het is niet ongebruikelijk een gemeente of partij te wijzen op de gevolgen van het innemen van een ander standpunt, ook niet vlak voor een vergadering,’’ zegt woordvoerder Cees de Ruiter van Eneco.

In het Noord-Hollandse Wervershoof dreigde de molenbouwer met een claim van 5,6 miljoen euro; hier hield de gemeenteraad de poot stijf. Van de claim is nooit meer iets vernomen.

Vooral de afgelopen weken was het opmerkelijk druk bij energiebedrijven en hun advocatenkantoren. Bedrijven die vóór 1 juli 2006 de aanvraag indienden bij het ministerie, konden nog profiteren van een hogere subsidie.

En dus stond bij bezwaarmaker Patrick Dontje in Zwaagdijk plots een vriendelijke doch aanhoudende meneer van het energiebedrijf in de bruidswinkel: of hij z’n bezwaren wilde inslikken, anders zou er een claim volgen. ,,Een schande. Ik heb als burger het recht om bezwaar te maken.’’

Grote vraag is wat er na 2010 moet gebeuren. De ‘loopgravenoorlog’, zoals Calon het noemt, tussen voor- en tegenstanders wordt steeds heftiger. ,,Ingezette projecten moeten gewoon doorgaan. Daarna zullen we ons meer moeten richten op grotere locaties langs de kust en in zee,’’ zegt Calon.

Ook het ministerie van Economische Zaken denkt in die richting, verklaart een woordvoerder. ,,De ruimte op het land is eindig, zeker de plekken waar een molen goed inpasbaar is in het landschap. Niet voor niets doen we nu ervaring op met het eerste windpark in zee.’’