Stemadvies van het NKPW m.b.t. ‘wind op land’.

Misschien zou dat wel kunnen, maar dan zou u er eigenlijk tevens een stemverklaring (wind op land en/of zee?) bij moeten doen en dat maakt uw stem onmiddellijk ongeldig en dat is het laatste wat het NKPW u zou willen raden.

In ieder geval, hoe dan ook, het NKPW wenst u veel wijsheid toe en hoopt met de onderstaande toelichting daaraan een bijdrage te leveren.

Toelichting: Op verzoek van de politieke partijen hebben het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de effecten van de verkiezingsprogramma’s op economie en milieu, natuur en landschap in beeld gebracht. Maar wat betreft ‘windmolens op land’ en in samenhang daarmee de bescherming van landschap en leefomgeving, blijkt er weinig nieuws onder de zon. Deze onderwerpen die het NKPW nauw aan het hart liggen, worden niet of nauwelijks in de programma’s genoemd. Met uitzondering dan van Groen Links (GL). Deze partij wil het landschap vanaf nu tegen aantasting gaan behoeden door een ‘ruimtebelasting’, een belasting op de aantasting van de open ruimte en het landschap. Dit klinkt natuurlijk prachtig, maar blijkt bij nadere beschouwing uitsluitend te slaan op woningen. GL wil absoluut niet de windmolens op land tegen houden. Dat klopt ook helemaal met hun actief positieve houding in de Tweede Kamer ten aanzien van ‘windmolens op land’. Windmolens op land zijn heilig. GL bleek zelfs bereid voor de windmolens bij Urk een Natura 2000-gebied te offeren.¹

Ook de woordvoerders van andere partijen in de Kamer hebben een opstelling ten aanzien van twee cruciale onderwerpen die volgens het NKPW de beste graadmeter vormen. Het betreft de invoering van ruimere geluidnormen voor windturbines² en het ontnemen van rechtszekerheid aan omwonenden van windmolens via de Crisis- en herstelwet. Ongenadig en met steun van het CDA (Koopmans) drukten mevr. Cramer en de hr. Samsom van de PvdA deze beide onderwerpen door, waarmee landschap en leefomgeving op het platteland voorgoed vogelvrij voor reusachtige windturbines worden. Alleen door volhardende oppositie van VVD en SP en inspanning tenslotte van mevr. Neppérus (VVD) blijft er nog hoop. Dankzij haar zal het Besluit over de ruimere geluidnormen voor windturbines na het advies van de Raad van State alsnog (wat overigens zelden gebeurt) aan de Kamer worden voorgelegd (‘nahang’ in het Kamerjargon). Het NKPW hoopt en rekent erop, dat de nieuwe Tweede Kamer alsnog een stokje zal steken voor de verruiming van de geluidnormen. Zo niet, dan zal het projectontwikkelaars die daar overigens een aantrekkelijke subsidie voor zullen ontvangen, in de toekomst vrij staan geluidniveaus voor windturbines vergelijkbaar met dat van snelwegen over het platteland uit te rollen.

Overzicht

De opstelling van de verschillende partijen zoals het NKPW die waarnam ten aanzien van de concept AMvB geluid windturbines en de Crisis- en herstelwet en onderverdeeld in het NKPW wit- en een zwartboek is als volgt:

Witboek

++ Over SP en VVD is het NKPW zeer te spreken. SP en VVD stelden enkele malen schriftelijke vragen en voerden mondeling het debat met de Minister. Stelselmatig hebben zij de zwakke en onbevredigende antwoorden van de minister met veel kennis van zaken weerlegd. Maar omdat de heer Koopman van het CDA in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Cie VROM de Kamerbehandeling onder tijdsdruk zette, terwijl naar achteraf bleek die druk er niet was, miste dat voorlopig het gewenste resultaat. Mevr. Neppérus (VVD) tenslotte is het gelukt, de toezegging te verkrijgen dat de concept-AMvB nog zal ‘nahangen’ in de Kamer.

++ De SP heeft zich bovendien in de Eerste Kamer ingespannen om de windturbines uit de Crisis- en herstelwet te halen, maar kreeg daarvoor geen meerderheid (geen medewerking van CDA en PvdA). Dit betekent dat de rechtsbescherming van omwonenden ten aanzien van windturbineprojecten van een vermogen van 5 tot 100 MW nu vrijwel volledig is opgeheven.

+ De opstelling van de SGP was voortreffelijk en voorbeeldig. De SGP heeft zich met name sterk gemaakt voor de rechtsbescherming van de omwonenden en mevr. Cramer voorts duidelijk gemaakt in die zin geen behoefte te hebben aan de concept-AMvB en aan de verruiming van de geluidnormen op het platteland. In het partijprogramma staat voorts: "De omvang van het windmolenpark in de Noordoostpolder moet beperkt worden."

+ De PvdD heeft in de behandeling van de concept AMvB haar twijfels geuit over windturbines op land en zee met name als dat in vogelrijke- of Natura 2000 gebieden zoals bij Urk gestalte moet krijgen.

+ De PVV heeft zich, alhoewel tamelijk passief, tegen de concept AMvB en de verruiming van de geluidnorm voor windturbines gekeerd. Ook heeft de PVV de minister in andere zin kritisch over windturbines op land ondervraagd.

+-  D’66 legt de nadruk op wind op zee, maar toont zich weinig kritisch ten aanzien van wind op land.

Zwartboek

– De CU dook weg voor de concept AMvB en het windpark bij Urk. Bij de behandeling in de Kamer was men meestentijds niet aanwezig en ten aanzien van het windpark Urk stelt men zich tweeslachtig op. Kennelijk was men bang voor de grote coalitiepartner PvdA. Kortom geen duidelijkheid en geen ruggengraat.

– GL heeft een blinde vlek voor windturbines. Alles moet daarvoor onder alle omstandigheden wijken, ook op land. GL slaat daarmee door in haar benadering van het milieu die in andere opzichten sympathiek is en waardering verdient. Het is de elitaire opstelling van stedelingen die het platteland de dienst voorschrijven. Woordvoerder Vendrik ging zover, dat hij zei dat een windmolen hem wel een aantasting van een Natura 2000 gebied waard is (Was dit een grappig bedoelde verwijzing naar Henry IV?).

– CDA en PvdA. Opstellen en handelen van het CDA – met uitdrukkelijke uitzondering overigens voor haar vice-fractievoorzitter mevr. Spies – én dat van de PvdA beoordeelt het NKPW helaas als uitermate negatief. Met name de hr. Koopman (CDA), mevr. Cramer (PvdA minister van VROM) en fractiewoordvoerder de hr. Samsom (PvdA) speelden naar de mening van het NKPW een deprimerend machtspolitiek spel met als inzet en slachtoffer de burger op het platteland.

 PvdA. Uitgerekend de PvdA, die ooit oog had voor democratische processen en verantwoordelijkheid op lokaal niveau, lapte in deze dossiers de belangen van omwonenden aan haar laars. Het politieke doel heiligde hier de middelen. Dat doel was op de kortst mogelijke termijn de ‘Schoon en Zuinig’ tabellen van minister Cramer ingevuld te krijgen, ongeacht de vraag of ‘wind op land’ een bijdrage levert aan een duurzame oplossing van het energievraagstuk en ongeacht de consequenties voor omwonenden en belastingbetalers. In het belang van het hogere klimaatdoel, zoals hij dat wil zien, zag de hr. Samsom er geen been in mevr. Cramer er toe te brengen de geluidnormen op het platteland te verruimen en de rechtsbescherming af te breken. Mevr. Cramer is met de val van het kabinet vertrokken, maar in het gebouw van VROM zetelt nog wel een door haar ingesteld team van ambtenaren dat als opdracht heeft zoveel mogelijk windparken op land te realiseren en dat de geluidsnormen als obstakel ziet in plaats van een essentieel onderdeel van een duurzame ontwikkeling. Wat het NKPW betreft is het dus: ook al hebben ze Cohen, stem niet op de PvdA van Samsom en Cramer.

CDA. Het is met name de hr. Koopmans, behartiger van het boerenbelang, die in een ‘één tweetje’ met en voor mevr. Cramer de concept AMvB in december juist vόόr het Kerstreces door de Kamer joeg. Hierdoor heeft een goede inhoudelijke en afgeronde behandeling niet plaats gevonden. Voor de Bühne heeft het CDA nog wel een (schijn)motie, de motie Bilder, ingediend, die als enige van de ingediende moties is geaccepteerd. Mevr. Cramer had zo’n haast omdat het windpark bij Urk niet tot stand kan komen zonder verruiming van de geluidnormen. Echter, na het reces heeft de concept AMvB nog maanden voor reparaties bij VROM gelegen alvorens deze in mei naar de Raad van State is gezonden. Het was beter geweest als de concept AMvB in de Kamer een volledige behandeling in zijn uiteindelijke vorm had gekregen. Het heeft het NKPW ook gestoord dat de hr. Koopmans de beschamende amice-brief van minister-president Balkenende aan de voorzitter van de Europese Commissie de hr. Barroso betreffende de Natura 2000 gebieden goed praatte. Het NKPW vermoedt dat de hr. Koopmans en daarmee het CDA in ieder geval pal staat voor twee belangen, namelijk:

 – boeren moeten geen last hebben van beperkingen die natuurgebieden vergen en

 – als enkele boeren subsidies voor windturbines kunnen bemachtigen dan is dat automatisch een algemeen boerenbelang.

Ook het CDA is dus wat betreft het NKPW geen goede optie.

Noten:

1) Woordvoerder Vendrik van GL tijdens de Kamerbehandeling van de AMvB.

2) AMvB, officieel geheten Ontwerpbesluit houdende wijziging van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer en het Besluit omgevingsrecht (wijziging milieuregels windturbines) dat aan de Kamer werd voorgelegd bij brief van de Minister van VROM d.d. 21 augustus 2009 (31209, nr. 97).